Klanteisen en hoge lasten dwingen tot herziening bedrijfsmodel plaat- en buisbewerkende industrie

Gesprekken met de sector en nieuwe cijfers wijzen uit dat ruim 1.700 plaat- en buisbewerkers onder hoge druk staan door dalende vraag, stijgende beheerslasten, hoge klanteisen en personeelstekorten. Ondernemers staan voor strategische keuzes om te investeren in automatisering en digitale transformatie om arbeidsproductiviteit te verhogen en nieuwe afzetmarkten te ontwikkelen. Dat schrijft ABN AMRO in een vandaag verschenen rapport over deze sector.

De Nederlandse plaat- en buisbewerkende sector – met 1.700 tot 2.000 bedrijven verspreid over het land – staat voor grote uitdagingen. De netto-bedrijfsopbrengsten van deze bedrijven bedroegen 7,8 miljard euro in 2023. In de komende jaren wordt echter weinig groei verwacht. Uit verschillende rondetafelgesprekken die ABN AMRO heeft gevoerd met ondernemers in de sector, blijkt dat zij worden geconfronteerd met stijgende kosten van arbeid, energie en materialen, terwijl de arbeidsproductiviteit afneemt. Nieuwe cijfers wijzen op een toenemend aantal faillissementen en bedrijfsbeëindigingen in de sector. Traditionele afzetmarkten, zoals de machinebouw, auto-industrie en bouw, staan onder druk door wereldwijde vraagstukken, zoals de energietransitie en geopolitieke ontwikkelingen. Dit heeft geleid tot een daling van de vraag naar plaatwerk en buizen, waardoor bedrijven worden gedwongen nieuwe markten te verkennen, zoals defensie.

Drie opgaven en drie oplossingsrichtingen

Om toekomstbestendig te blijven, moeten plaat- en buisbewerkers strategische keuzes maken. In samenwerking met de brancheverenigingen NEVAT en FPT, identificeert het rapport drie grote opgaven: verhoging van de arbeidsproductiviteit, ontwikkeling van nieuwe afzetmarkten en professionalisering van het management en mogelijke opvolging. Automatisering en digitale transformatie, schaalvergroting en diversificatie en vernieuwing van het bedrijfsmodel zijn cruciaal om deze uitdagingen aan te pakken.

Daarnaast vraagt de markt om complete klantontzorging en specialistische kennis. Bedrijven moeten investeren in verduurzaming, energie-efficiënte productiemachines en nieuwe vaardigheden van het personeel. Consolidatie van de markt is onvermijdelijk, vooral omdat veel eigenaren van middelgrote en kleine bedrijven hun pensioengerechtigde leeftijd naderen. Het Business Model Canvas, zoals beschreven in het rapport, biedt een gestructureerde benadering voor plaat- en buisbewerkers om hun bedrijfsmodellen te analyseren en verfijnen. Dit model kan dienen als een ‘praatplaat’ om belanghebbenden te informeren en strategische aanpassingen te ondersteunen.