Fotogrammetrie lijnt grote werkstukken uit buiten machine

Bimatec Soraluce presenteerde medio november tijdens een open huis in Limburg an der Lahn een systeem waarmee grote werkstukken dankzij 3D-fotogrammetrie buiten de machine uit te lijnen zijn. Deze oplossing voorkomt lange, tijdsintensieve uitrichtsessies in de machine die vaak langer duren dan het verspanen zelf. Met de gepatenteerde software (Visup 3D) die Soraluce in samenwerking met het IK4 innovatiecentrum heeft ontwikkeld, wordt ongewenste stilstandtijd van de machine voorkomen.

Visup 3D is bedoeld voor ruwe delen met volumes groter dan 1 m³ zoals bijvoorbeeld giet- en smeeddelen of lasconstructies. Visup 3D maakt met behulp van een camera een snelle en nauwkeurige meting van het ruwe deel mogelijk buiten de machine. “Het hele uitrichtproces wil je uit de machine halen omdat het erg inefficiënt is om een dure bewerkingsmachine urenlang bezet te houden”, vertelt Gerlof Vollema van Laagland uit Capelle a/d IJssel. Laagland vertegenwoordigt Soraluce in Nederland.

Optische markeringen en kalibratiestangen

Visup 3D is gebaseerd op 3D-fotogrammetrie in combinatie met zelfontwikkelde hard- en softwarecomponenten. Het fotogrammetriesysteem maakt het mogelijk om snel met een afwijking van slechts 0,1 mm/m te meten. Voor elke extra meter komt hier nog een afwijking van 0,05 mm bij. Volgens Soraluce zijn deze toleranties ruim voldoende voor deze toepassingen. De meetmodule bestaat in hoofdzaak uit optische markeringen en kalibratiestangen die op het ruwe deel geplaatst worden, een zelfkalibrerende digitale fotogrammetriecamera en een meetsoftware. De meetsoftware maakt aan de hand van de werkstukfoto’s een puntenwolk en hieruit volgt een meetrapport die exact weergeeft hoe de operator het werkstuk moet uitlijnen. De software maakt het meten failproof omdat het middels een groene balk aangeeft of er voldoende foto’s zijn gemaakt en waar eventueel meer foto’s benodigd zijn. Momenteel is de software alleen nog beschikbaar voor de PC, maar Soraluce brengt in 2018 een versie uit die ook op de CNC-besturing van de machine geplaatst kan worden voor een papierloze fabriek.

Praktijkcases

Er zijn inmiddels diverse bedrijven die Visup 3D in de praktijk toepassen. Liebherr gebruikt het om een onderdeel van 15 m uit te richten. Voorheen duurde het 3 uur om dit onderdeel op de machine met tasters te meten en uit te lijnen. Met de fotogrammetrietechniek lukt het Liebherr om het in 30 minuten te doen. Een ander voorbeeld komt van Goimek die er met Visup 3D nu 6 uur over doet om een onderdeel buiten de machine te meten én het onderdeel in de machine uit te richten. Het positioneren in de machine neemt hierbij slechts 15 minuten in beslag. Voorheen duurde het met tasters ruim 4 uur om het onderdeel op de machine uit te richten. Dat betekent dus 4 uur machinestilstand t.o.v. 15 minuten met Visup 3D.