De metaalverwerkende industrie heeft de afgelopen jaren zowel positieve als negatieve perioden van economische ontwikkeling doorgemaakt. Dit is vaak gekoppeld aan de prestaties van verschillende belangrijke industrieën, zoals de automobielindustrie, de luchtvaart en de olie- en gasindustrie. Er is echter één segment dat de storm lijkt te doorstaan, ongeacht het economische klimaat – Maintenance, Repair en Overhaul (MRO).
Ongeacht of de tijden goed of slecht zijn, veel industriële bedrijven stellen voortdurend eisen aan het onderhoud van de productie. Hun primaire doel is het vinden van alternatieve opties om de kosten laag te houden door het hergebruik van bestaande apparatuur of materialen, het repareren van items of simpelweg het kiezen van een goedkopere optie om de klus te klaren. In het laatste rapport van Business Intelligence Provider Visiongain staat dat de Europese MRO-markt in 2019 een omzet van 170 miljard dollar heeft bereikt en naar verwachting met twee procent per jaar zal groeien.
Een belangrijke bewerking binnen MRO is het boren met handboormachines en dan vooral met de standaard HSS-boren (snelstaal), die het levensbloed van het segment vertegenwoordigen. Dormer Pramet is een toonaangevende fabrikant van HSS- en HSS-E-boren voor algemeen gebruik, met meer dan 100 jaar ervaring in het leveren van snijgereedschap om aan de MRO-behoeften van bedrijven te voldoen.
De meest populaire assortimenten binnen het Dormer assortiment zijn onder andere de korte en extra korte boren voor gebruik in handboormachines, kolomboormachines en andere handbediende machines. De extra korte boren zijn bijvoorbeeld voorzien van kortere spiraalgroeven om de stijfheid en de precisie te verhogen. Dit maakt ze ideaal voor krappe ruimtes en handbewerkingen die stabiliteit vereisen. Bovendien vermindert de kortere lengte de doorbuiging, breuk en verloop. Bij het uitvoeren van handtoepassingen is de lengte van de boor echter niet het enige belangrijke criterium bij de keuze van het juiste snijgereedschap. Consistente en voorspelbare prestaties zijn cruciaal, wat betekent dat de juiste geometrie en draaimomenten van het grootste belang zijn.
Koppel
Het boormoment wordt voornamelijk bepaald door de eigenschappen van het werkstukmateriaal, de diameter, de boorgeometrie en de bewerkingsparameters. Vanuit de bewerkingsparameters is de voeding de belangrijkste factor om rekening mee te houden, omdat de snijsnelheid weinig invloed heeft op de ontwikkeling en de grootte van de snijkrachten. Bij moderne CNC-machines is het boormoment zelden een beperkende factor, maar bij lichte machines, kolomboor- en handboormachines is het een primaire overweging. Wanneer het koppel een beperkende factor wordt, is een vermindering van de voeding per omwenteling nodig of een verandering naar een bewerking in twee stappen. Dit betekent voorboren met een kleinere boormachine (≈0,2xD), gevolgd door boren met de gewenste diameter.
Puntgeometrie
In het algemeen heeft het maximaliseren van de boorsnelheid, met behoud van de vereiste kwaliteit van de gaten, in de CNC-bewerkingsomgeving vaak de voorkeur, omdat dit tot grotere kostenbesparingen kan leiden. Voor de MRO-technicus is veiligheid en betrouwbaarheid echter van het grootste belang. Daarom is het belangrijk om het verband te begrijpen tussen de eigenschappen van de boorpuntgeometrie en de toegestane boordiepte.
De spaanhoek wordt bijvoorbeeld gemeten aan de omtrek en is daar ongeveer gelijk aan de spiraalhoek. Hij verandert echter over de lengte van de hoofdsnijkant, waardoor hij kleiner wordt en uiteindelijk negatief wordt in de buurt van de hartlijn van de boor, de kern. Dit verbetert de scherpte van de boor, waardoor er minder koppel nodig is.
Net als de spaanhoek verandert ook de vrijloophoek in de radiale richting. Maar waar de spaanhoek afneemt van de perifere hoek naar de kern, neemt de vrijloophoek toe. Dit helpt bij het soepel doorkomen tijdens de handmatige bewerkingen.
Ook is de dwarssnijkant het eerste contactpunt, dat in het materiaal drukt. Het snijdt echter niet in het werkmateriaal, maar verdringt het terwijl het doordringt. Het resultaat is dat de dwarssnijkant het grootste deel van de uitgeoefende stuwkracht creëert. De geometrie van de dwarssnijkant bepaalt, samen met de punthoek, de centreer-eigenschappen die de positie van het gat, de grootte en de rechtheid bepalen.
Veelzijdig snijgereedschap
Een snijgereedschap met deze eigenschappen is de populaire Dormer A100 HSS-spiraalboor. Geschikt voor het boren van verschillende materialen, zoals staal, aluminium en roestvast staal, is de veelzijdige A100 ideaal voor handtoepassingen. Zijn sterke 118 graden standaard punt is gemakkelijk opnieuw te slijpen en een afwerking met stoomoxide voorkomt dat het materiaal van het werkstuk aan de snijkant blijft plakken.
Ook de legendarische Dormer A002 spiraalboor die inmiddels alweer meer dan 20 jaar geleden werd ontwikkeld, wordt nog steeds in grote hoeveelheden over de hele wereld verkocht. Met een soepele snijwerking en een constante hoge kwaliteit, in een grote verscheidenheid aan materialen, biedt zijn zelf centrerende splitpunt een uitstekende positioneringsnauwkeurigheid.
Zijn minder bekende neef, de A108, is voorzien van een splitpoint en een grotere spiraalhoek speciaal voor de bewerking van roestvast staal. Een scherpe geometrie beperkt het begin van de zelfharding en een met stoom geharde oppervlaktebehandeling helpt de snijvloeistoffen vast te houden en voorkomt dat het materiaal aan de snijkant blijft plakken. Vervaardigd van M2 kwaliteit HSS, die één van de taaiste beschikbare is, maken de A108 ideaal en de absolute eerste keus voor handmatige bewerkingen in roestvaststaal.
De Dormer A777 en A117 korte en extra korte HSS-kobalt boren bieden een andere optie voor het boren met de hand. Door hun zware uitvoering zijn ze geschikt voor het bewerken van hardere materialen met hogere treksterkte, zoals gereedschapsstaal.
Een 135-graden-splitpuntontwerp helpt bij het zelf centreren bij gebruik met de hand en vermindert de benodigde duwkracht. Een afwerking met brons oxide voorkomt dat het materiaal van het werkstuk tijdens het gebruik aan het snijvlak blijft plakken.
Handmatige bewerkingen
Naast de standaard korte boren heeft Dormer Pramet een serie snijgereedschappen voor andere handmatige toepassingen. Puntlasboren worden veel gebruikt in MRO-toepassingen, vooral bij het vervangen van aan elkaar gelaste plaatdelen. Het verwijderen van een puntlas met een standaard spiraalboor kan rommelig en gevaarlijk zijn omdat de boor op het geharde, ongelijkmatige oppervlak kan verlopen.
De A723 HSS – kobalt puntlasboor is echter verkrijgbaar in verschillende standaardafmetingen om te voldoen aan de gangbare toepassingen in de automobiel- en trailerreparatie-industrie. Een speciale lip- en centreerpunt zorgen voor een nauwkeurige centrering door te voorkomen dat de boormachine gaat verlopen. Bovendien snijdt een scherpe buitenhoek tegelijkertijd het zachtere materiaal rond de puntlas.
Een sterk kernontwerp geeft kracht voor een betere penetratie onder zware omstandigheden en zorgt voor een veilig en betrouwbaar gebruik. De korte spiraaluitvoering verhoogt de stijfheid voor het boren met de hand van dunne panelen en plaatstaal, waardoor de stabiliteit nog meer wordt vergroot.
Tot slot zijn er HSS-plaatboren beschikbaar in verschillende standaardafmetingen, zodat ze geschikt zijn voor gangbare klinknagels, schroeven en bouten. De A123-serie is geschikt voor het boren van dun plaatstaal en panelen en heeft een 120°-punt geometrie met een korte fluit voor een gemakkelijke penetratie en stijfheid in draagbare toepassingen.
De dunne kern van de punt zorgt voor uitstekende zelf centrerende eigenschappen, terwijl het stoom ontlaten oppervlak de prestaties verbetert en de kans op een opgebouwde snijkant verkleint. Er is ook een economische dubbelzijdige versie (A119) beschikbaar, die helpt om de voorraadkosten te verminderen.
Dormer Pramet’s brede assortiment van economische gereedschappen voor het maken van gaten wordt ondersteund met aanvullende mogelijkheden, zoals schroefdraadtappen en hardmetalen stiftfrezen. Dit toont het commitment van het bedrijf aan in het MRO-segment, waardoor het zich ongeacht de marktomstandigheden verder kan ontwikkelen.
Op vrijdag 27 september hebben Nevat, FPT-Vimag en Koninklijke Staalfederatie de aftrap gegeven voor een intensievere ketensamenwerking tijdens een golfdag. …
Hoe moet je als maakbedrijf een digitale transformatie doorlopen? Volgens managing director Anoek Schellings door het proces op te knippen …
Snijgereedschapspecialist Sandvik Coromant presenteert de CoroMill MS20, een zuivere 90-graden hoekfreesoplossing. Het is ontworpen voor voorbewerken en nabewerken in roestvaststaal …
Inkoopmanagers blijven somber over de staat van de Nederlandse industrie. Dat blijkt uit de laatste cijfers van inkopersvereniging Nevi over …