‘Situatie Europese industrie is zorgelijk’

De Europese industrie staat op instorten. Oorzaak: subsidies van China en de VS aan hun eigen economie. Dat vindt Ingrid Thijssen, voorzitter van werkgeversorganisatie VNO en vice-voorzitter van koepelorganisatie BusinessEurope. Ook regelgeving is een grote last. 

In haar ogen zijn de hoge energieprijzen, zeker vergeleken bij Amerika en China, en de grote regeldruk de aanstichters voor het vertrek van talrijke industriële bedrijven uit Europa. Aanleiding is de sluiting van Nedcar. Maar ook zinkfabriek Nyrstar in Budel staakte de productie, precies zoals aluminiumfabrikant Aldel in Delfzijl deed. Fietsenfabriek Accell, bekend van Batavus en Sparta, schrapt 150 banen in Heerenveen en brengt een deel van het werk naar Hongarije en Turkije. Het CBS geeft aan dat al drie kwartalen op rij is de omzet van onze industrie dalend is.

Malaise

“De situatie is zorgelijk”, zegt VNO-voorzitter Ingrid Thijssen in het AD. ,,In heel Europa. Je ziet industriële bedrijven kiezen voor locaties buiten ons continent. Het is zoveel aantrekkelijker om in China en de VS te investeren. Het pakket dat zij op tafel leggen, daar kan Europa niet tegenop.” Washington heeft met de Inflation Reduction Act (IRA) een veel guller en eenvoudiger systeem voor groene subsidies dan Europese landen.

Als belangrijkste factor voor de malaise zijn er de hoge energieprijzen in Europa. Amerika heeft goedkoop schaliegas in overvloed en ook stroomprijzen liggen er twee tot drie keer lager dan in Europa. Daarnaast drukken de verduurzamingseisen op de industrie. In het Europese handelssysteem ETS zijn CO2-uitstootrechten steeds prijziger. Voor een energie-intensief bedrijf dat in 2040 amper CO2 mag uitstoten, betekent dat een flinke kostenpost. Brussel wil aan de grens wel CO2-belasting heffen, maar buiten Europa staan onze producenten alsnog op achterstand met hun hogere kostprijs.

Volgens Thijssen is tenminste een fonds nodig waaruit het Europese bedrijfsleven eenvoudig groene subsidies kan opvragen, net zoals in de VS. Het huidige verschil is namelijk stuitend. Wie in Amerika onder de IRA subsidie aanvraagt, moet 35 pagina’s gegevens inleveren. De Europese bureaucratie vraagt voor groene subsidies wel 700 pagina’s. ,,En dan nog weet je als bedrijf niet zeker of je de subsidie krijgt.”